1. Phòng ngừa và điều trị suy nhược cơ thể, tăng thể lực, chống nhược sức, hồi phục sức khỏe
Tác dụng tăng lực, gia tăng sức bền, chống nhược sức, hồi phục sức khỏe là một trong những tiêu chuẩn để đánh giá tác dụng bổ khí, trị suy nhược cơ thể và chống stress (tác dụng adaptogen). Nghiệm pháp chuột bơi kiệt sức của Brekhman (Swim test, cải tiến để áp dụng trên chuột nhắt trắng) và nghiệm pháp chuột leo của cabureb (climbing the endless rope test) thường được lựa chọn để khảo sát tác dụng tăng lực của các nguyên liệu nghiên cứu. Bột chiết Sâm Ngọc Linh thể hiện tác dụng tăng lực, chống nhược sức ở khoảng liều từ 5 – 100 mg/kg. So sánh ở cùng liều sử dụng 50mg/kg thể trọng, bột chiết Sâm Ngọc Linh thể hiện tác dụng tăng lực – chống nhược sức trên chuột nhắt trắng tốt hơn bột chiết xuất sâm Triều Tiên.
2. Chống suy nhược tinh thần, kích thích hoạt động não bộ
Sâm Ngọc Linh thể hiện tác dụng trên hệ thần kinh trung ương thùy theo liều sử dụng. Ở khoảng liều nhỏ hơn 500 mg/kg thể trọng. Sâm Ngọc Linh có tác dụng kích thích hệ thần kinh trung ương làm gia tăng vận động tự nhiên, rút ngắn thời gian ngủ của barbital. Ở khoảng liều lớn hơn 50mg/kg thể trọng, Sâm Ngọc Linh thể hiện tác dụng ức chế hệ thần kinh trung ương, làm giảm tính vận động tự nhiên và kéo dài thời gian ngủ của barbital.
3. Cải thiện trí nhớ
Hợp chất saponin: G – Rb1, – Rg1, – Rg2 trong Sâm Ngọc Linh được xác định là những hoạt chất quyết định tác dụng cải thiện nhận thức, trí nhớ và phục hồi hoạt động não bộ trong một số bệnh lý thần kinh do lão hóa (antisenility effect) như: bệnh Alzheimer, Parkinson, đột quỵ do thiếu máu cục bộ não.
4. Giảm tress, chống trầm cảm, giảm âu lo và các bệnh lý gây ra bởi stress
Majonosid – R2 trong Sâm Ngọc Linh có tác dụng chống stress thể hiện qua sự hồi phục giấc ngủ bị rút ngắn bởi stress. Sâm Triều Tiên khi được thử đối chiếu với Sâm Ngọc Linh đã không thể hiện điển hình tác dụng này. Những kết quả cho thấy Sâm Ngọc Linh có tác dụng chống stress, thể hiện qua tác dụng phục hồi các rối loạn bệnh lý gây bởi tress tâm lý. Điều này làm tiền đề để sử dụng Sâm Ngọc Linh trong điều trị, phục hồi tress thuộc về tâm lý.
5. Tác dụng trên viêm loét dạ dày gây bởi stress tâm lý
Kết quả thực nghiệm về tác dụng trên viêm loét dạ dày gây bởi stress tâm lý từ bột chiết Sâm Ngọc Linh và majonosid – R2, tương tự như hai thuốc đối chứng diazepam và naloxon, thể hiện tác dụng bảo vệ đối với những tổn thương ở dạ dày gây bởi stress tâm lý.
6. Tác dụng chống trầm cảm
Trầm cảm được biểu hiện bằng các triệu chứng rối loạn: thay đổi tính khí, mất ngủ, biếng ăn, giảm khả năng hoạt động trí lực và thể lực, dễ mệt mỏi và trầm trọng nhất là ý định tự sát. Theo thống kê của Bệnh viện Tâm thần Trung ương, tỷ lệ người có biểu hiện các triệu chứng của bệnh trầm cảm chiếm khoảng 5-7 % trong đó phụ nữ có tỷ lệ mắc bệnh cao hơn. Stress tâm lý là một trong những yếu tố bệnh sinh bệnh trầm cảm do những xáo trộn của sự biến dưỡng các chất dẫn truyền thần kinh trung ương não gây ra (dopamin, noradrenalin, serotonin). Kết quả nghiên cứu đã chứng minh rằng bột chiết Sâm Ngọc Linh có tác dụng chống trầm cảm ở liều uống một lần 200 mg/kg và liều 50 – 100 mg/kg khi được cho uống trong thời gian 7 ngày. Tác dụng chống trầm cảm của bột chiết Sâm Ngọc Linh mạnh hơn fluoxetin, chất chống trầm cảm điển hình (tên thương phẩm ProzacR, liều uống 20 mg/kg). Majonosid – R2 (3,1 – 12,5 mg/kg, liều tiêm phúc mạc) cũng đã được chứng minh có tác dụng chống trầm cảm trên động vật bình thường. Những liều thử của Majonosid – R2 được chọn dựa trên hàm lượng của Majonosid – R2 (%) có trong Sâm Ngọc Linh.
7. Tác dụng giảm lo âu
Majonosid – R2 được xác định là một hoạt chất quan trọng quyết định những tác dụng dược lý đặc hiệu của Sâm Ngọc Linh. Majonosid – R2 thể hiện tác động giải lo âu nguyên nhân do stress ở liều 12,5 mg/kg tương tự như diazepam, thuốc đối chiếu thuộc nhóm benzodiazepine ở liều 1 mg/kg.
8. Chống oxy hóa, lão hóa
Nghiên cứu về cơ chế tác động của Majonosid – R2 từ Sâm Ngọc Linh theo hướng stress oxy hóa làm tăng sự hình thành gốc tự do oxyd nitric và làm giảm hàm lượng chất oxy hóa nội sinh glutathione (GSH) đã có các kết quả chống oxy hóa, lão hóa rất tốt.
9. Tác dụng gia tăng hoạt năng Cytochrom P450 (CYP450)
(Cytochrom P450 (CYP450) là hệ thống gồm có 50 loại enzymes thuộc nhóm monooxygenase có trong hầu hết các cơ thể sống. Hệ thống enzyme mạnh mẽ này đóng vai trò quan trọng đối với sinh lý người. Ở động vật và người, enzym này có ở gan, tim, phổi, thận nhưng tập trung chủ yếu ở gan. Các chất dùng đường uống sau khi được hấp thụ qua ruột non được chuyển đến gan qua tĩnh mạch cửa, quá trình này cho phép gan với sự tham gia của CYP450 là nhóm enzym chính tham gia vào chuyển hóa các chất (ở phase I) có thời gian giải độc các chất có hại trước khi chúng được phân phối vào hệ thống tuần hoàn.)
Saponin toàn phần của Sâm Ngọc Linh cũng như hoạt chất chính Majonosid – R2, làm gia tăng hàm lượng của cytocrom P – 450 trong ty thể, liên kết với cyto P- 450 và gia tăng hoạt năng của cytocrom P – 450 trong các phản ứng oxy hóa khử. Tác dụng saponin toàn phần của Sâm Ngọc Linh thể hiện mạnh hơn hoạt chất chính Majonosid – R2 trên cả hai cơ địa động vật bình thường và động vật bị gây tổn thương bằng carbon tetraclorid.
10. Tăng cường chức năng gan, giải độc gan, chống xơ gan, bảo vệ tế bào gan
Sâm Ngọc Linh có tác dụng bảo vệ tế bào gan trên thực nghiệm gây tổn thương gan, làm giảm sự gia tăng hàm lượng transaminase GOT, GPT và GST. Ngoài ra, Sâm Ngọc Linh còn hỗ trợ sự tái tạo tế bào gan trên mô hình cắt bỏ một phần gan, duy trì chức năng sinh hóa của gan trên mô hình cắt bỏ một phần gan, duy trì chức năng sinh hóa của gan và kích thích hoạt động của hê thống cytocrom – P450 trong ty thể gan trên thực nghiệm gây tổn thương gan cấp bằng CCL4.
11. Tác dụng kháng khuẩn, chữa viêm họng hạt, đặc biệt hiệu quả với vi khuẩn Streptocci
Sâm Ngọc Linh thể hiện tác dụng kháng khuẩn đặc hiệu trên các chủng vi khuẩn Staphylococcus và Streptococcus gây bệnh viêm họng. Đây là một trong những tác dụng đặc hiệu của Sâm Ngọc Linh khi so sánh với sâm Triều Tiên và một số cây thuốc họ Araliaceace khác. Tác dụng kháng khuẩn của Sâm Ngọc Linh tương đương với một số kháng sinh thông dụng và không gây ảnh hưởng trên hên vi khuẩn lành tính ở chuột như các kháng sinh. Do đó bên cạnh những tác dụng của Sâm Ngọc Linh như tăng lực, bổ, nâng cao thể trạng còn được sử dụng trong việc dự phòng và điều trị các bệnh lý viêm – nhiềm; những tác dụng phụ không mong muốn thường gặp khi sử dụng dài ngày các kháng sinh như: tiêu chảy, chán ăn, rối loạn tiêu hóa…không gặp trong trường hợp sử dụng Sâm Ngọc Linh.
12. Tác dụng kích thích miễn dịch, tăng miễn dịch cơ thể, gia tăng sức đề kháng
Sâm Ngọc Linh cũng như hoạt chất Majonosid – R2 thể hiện tác dụng gia tăng chỉ số thực bào ở cơ địa động vật bình thường và cơ địa động vật bị suy giảm miễn dịch gây bởi stress tâm lý: tác dụng kích thích hoạt động của hệ thống lưới nội sinh chất (reticuloendothelial system) của Sâm Ngọc Linh. Hệ thống lưới nội sinh chất giữ vai trò quan trọng trong việc duy trì sự hằng định nội môn và sự miễn dịch không đặc hiệu. Sự tương quan giữa hệ thần kinh trung ương và hệ miễn dịch trong các bệnh lý suy giảm miễn dịch gây bởi stress là cơ sở cho sự tác động dự phòng của Sâm Ngọc Linh trên suy giảm miễn dịch gây bởi stress. Sâm Ngọc Linh với tác dụng chống stress và tăng lực trong đó hoạt chất Majonosid – R2 đã được xác định như một tác dụng chủ vận lên hệ thống GABA – A của hệ thần kinh trung ương để tham gia vào quá trình điều hòa những rối loạn gây bởi stress.
13. Tác dụng hiệp lực với thuốc điều trị ung thư, phòng chống các bệnh ung thư
Hoạt chất Majonosid – R2 thể hiện tác dụng kháng ung thư qua tác dụng ức chế cả hai giai đoạn bắt đầu và giai đoạn tiến triển của ung thư biểu mô da chuột được gây bằng oxyd nitric NOR1 là chất kích thích và phối hợp với 12- O – tetradecanoylphorbol – 13 acetat (TPA) là chất làm tăng sự phát triển của ung thư hay bằng sự phối hợp peroxynitrit với TPA.
14. Tác dụng trên hệ tim mạch và huyết áp
Sâm Ngọc Linh có tác dụng điều hòa hoạt động tim mạch, ổn định nhịp tim khi bị loạn nhịp, theo hướng kích thích dẫn truyền xung động thần kinh tim, nâng cao huyết áp trong các trường hợp hạ huyết áp do mất máu.
15. Giảm cholesterol, lipid, tăng HDL chống bệnh xơ vữa động mạch, ổn định đường huyết
Một trong những bệnh lý tim mạch gây tai biến và tử vong cao ở người lớn tuổi là bệnh xơ vữa động mạch do quá trình tích lũy cholesterol ở thành mạch máu, làm tăng huyết áp và tai biến mạch máu não (đột quỵ). Sâm Ngọc Linh thể hiện tác dụng phòng chống xơ vữa động mạch thực nghiệm theo cơ chế giảm cholesterol huyết, giảm lipid toàn phần và lipoprotein, tăng hàm lượng HDL – cholesterol. 16. Công dụng điều hòa nội tiết tố sinh dục, chống chứng suy nhược sinh dục
Bột chiết Sâm Ngọc Linh có tác dụng nội tiết tố sinh dục (tác dụng androgen và tác dụng estrogen) trong thời gian sử dụng 9 – 15 ngày.
Khi so sánh tác dụng của Sâm Ngọc Linh với sâm Triều Tiên ở cùng liều sử dụng thì tác dụng nội tiết tố sinh dục của Sâm Ngọc Linh thể hiện điển hình hơn.